Erken Menopoz (Prematür Menopoz)
(Premature Ovarian Failure)
Bir kadında adet kanamalarının 35 yaşından önce kesilmesine erken menopoz adı verilmektedir.
Günümüzde halk arasında erken menopozun daha sık görüldüğü iddia edilse de bu tam olarak doğru değildir. 35 yaş - 50 yaş arası olguları erken menopoz olarak değerlendirmek doğru değildir.
Erken Menopoz Sebepleri
Otoimmun hastalıklar
Yumurtalıkların erken tükenmesi ve menopoz ortaya çıkması en sık otoimmun hastalıklar adı altında toplanan bir diz hastalığa bağlı ortaya çıkar.
Otoimmun hastalık bireyin bağışıklık sisteminin henüz bilinmeyen nedenlerle kendi organlarını yabancı doku gibi algılaması ve bu organlara saldırarak onları tahrip etme çabası olarak tarif edilebilir.
Eğer yabancı olarak algılanan doku yumurtalıklar ise işte bu otoimmun hastalık türü erken menopoz ortaya çıkmasına neden olur.
Ameliyatla yumurtalıkların alınması
Herhangi bir gereklilik sonucu genç kadının her iki yumurtalığı birden çıkarıldığında görülen erken menopoz türüdür. Bunun yanında diğer jinekolojik operasyonlarda da ender olarak (yumurtalıklara kastedilme olmaksızın) yumurtalıklar zarar gördüğünde erken menopoz ortaya çıkabilmektedir.
Kanser tedavileri
Kanser tedavisi için radyoterapi (ışın tedavisi) veya kemoterapi (ilaç tedavisi) alan kadınlarda yumurtalıklar hasar görebilir ve menopoz ortaya çıkabilir.
Aile öyküsü
Menopoza girme yaşını belirleyen en temel etkenlerden biri kişinin annesinin menopoza girme yaşıdır ve yakın aile bireylerinden birinde erken menopoza girme öyküsü erken menopoz olasılığını belirgin şekilde artırır.
Kromozom bozuklukları
Frajil X Sendromu, Turner Sendromu gibi ender görülen kromozom bozukluklarında yumurtalıklar erken yaşta tükenir.
Yaşam tarzı
Sigara içilmesi menopoza girişi hızlandırmakla beraber tıbbi anlamda erken menopoza tek başına yol açmaz (yani 35 yaşından önce menopoza girilmesi).
Benzer şekilde ruhsal stres de yardımcı bir etken olmakla beraber tek başına erken menopoza yol açması beklenen bir etken değildir.
ERKEN MENOPOZ TEDAVİSİ
Erken yaşta ortaya çıkmış menopoz olgularında (özellikle otoimmun tipte olanlarda) çok az sayıdaki hastadan kendiliğinden veya basit tedavilerle yumurtalık fonksiyonlarında geri dönüş izlenmiştir. Fakat bu hastalarda over fonksiyonları çok uzun zamanlı olarak devam etmemiştir.
Genç yaşta menopoza girmiş olmanın getirdiği en önemli dezavantajlardan biri kemik erimesinin hızlanması olduğundan bu konuda gerekli önlemler alınmalı ve kemikleri koruyucu tedaviye geçilmelidir.
Ateş basması, vajinada kuruluk, ruhsal gerginlik gibi klasik menopoz belirtileri de çoğu durumda hormon tedavisine yanıt vermektedir.
Yumurta hücrelerinin tükenmesiyle ortaya çıkan erken menopoz olgularında kadının yumurta hücresi kalmadığı için kendi yumurtalarıyla gebelik oluşması (tüp bebek de dâhil) hemen hemen imkânsızdır. Bu durumda tek çare donör oosit (başka bir kadının bağışladığı yumurta hücresi) ile gebeliğe sahip olmaktır.
Kadın Hastalıkları ,Gebelik , Kısırlık ve Tüp bebek ile ilgili sorularınızı aşağıdaki formu kullanarak sorabilirsiniz.
