Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar altında toplanan hastalıklar (CYBH) iki insan arasında oluşan cinsel nitelikli yakın temasla bulaşan mikrobik (bakteri, virüs, parazitlere bağlı) hastalıklardır.
Önceleri zührevi hastalıklar olarak anılan bu hastalıkların bir kısmı yalızca genital bölgede belirtilere neden olurken (kadında vajinal akıntı, erkekte üretradan akıntı, her iki cinste genital bölgede ülser gibi), diğer bir kısmı tüm vücudu etkileyen genel belirtilere neden olurlar (frengi, hepatit B ve AIDS gibi).
Bu hastalıkların bir kısmı için en önemli bulaşma yolu iki insanın cinsel nitelikli yakın teması iken (genital siğil, herpes simpleks, vajinit gibi), diğer bir kısım hastalıklar cinsel yolla bulaşmaya ek olarak kan yoluyla (AIDS ve hepatit B"nin virüsü taşıyan kanın nakledilmesiyle bulaşması gibi, anneden bebeğine henüz doğmadan frengi bulaşması gibi) ve cinsel ilişki dışındaki yakın temasla da bulaşabilmektedir (anneden bebeğine doğum esnasında ya da doğum sonrasında emzirme ve bakım esnasında bulaşan genital siğil, herpes simpleks ve hepatit B gibi, aile içinde günlük yaşam koşullarının paylaşılması sonucu bulaşan hepatit B gibi).
Bu gruptaki hastalıkların bulaşması için heteroseksüel ilişki (kadın-erkek cinsel ilişkisi) koşul olmadığı gibi, bulaşma için gerçek cinsel ilişki olmaksızın enfeksiyonu taşıyan birinin genital bölgesiyle yakın temas bile hastalığı almak için yeterli olabilmektedir (genital siğil gibi).
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar tüm diğer bulaşıcı hastalıklar gibi bildirimi zorunlu hastalıklar grubunda yer alırlar.
Bu hastalıkların çoğu için cinsel ilişki dışında da çeşitli bulaşma yolları mevcuttur.Bu yüzden bu hastalıklardan birine yakalanan kişinin partnerini, ya da partnerin hastalığa yakalanan kişiyi sadakatsizlikle itham etmesi haksızlık olabilir. Dahası CYBH"larda görülen belirtiler başka hastalıklarda da görülebilir ve yalnızca belirtilere dayanarak, tanı konmadan karşı tarafı suçlamak anlamsızdır.
Cinsel yolla bulaşan bir hastalığı olan kişinin hastalığın var olduğu zaman dilimi içinde ilişkide bulunduğu kişilere durumu bildirmesi ve bu kişilerin de kontrolden geçmeleri için uyarıda bulunması; tedavi bitene kadar, doktorun belirlediği süre içerisinde hiçbir cinsel aktivite de bulunmaması ya da doktorun izniyle prezervatif koruyuculuğu altında ilişkide bulunması partner(ler)ine ve topluma karşı en önemli sorumluluğudur.
Cinsel yolla bulaşabilen hastalıkları önlemenin en doğru yolu güvenli cinsel ilişkidir. En doğrusu tek eşli yaşamdır.
Eğer partner sayınız birden fazla ise veya partnerinizin geçmişinden tam olarak emin değilseniz başka bir doğum kontrol yöntemi kullanıyor olsanız bile (doğum kontrol hapı gibi) mutlaka ek olarak prezervatif kullanmanız gerekmektedir.
GENİTAL SİĞİL
(HPV)Human papilloma virusunun (HPV) neden olduğu cinsel geçişli viral bir enfeksiyondur. Daha önceden enfekte olmuş partnerle korunmasız ilişki sonrasında ortaya çıkar.
Genital bölgede özellikle vulvada ve anus etrafında lokalize ağrısız pigmente lezyonlar şeklindedir. Siğiller bazen vagina içinde ve rahim ağzında da olabilir. Uzun dönemde tekrarlayabilir. Özellikle rahim ağzına yerleşmiş olan siğiller ileriki yıllarda rahim ağzı ( serviks ) kanseri riskini arttırmaktadır.
GENİTAL HERPES
Herpes Simpleks Virüsü (HSV Tip 2) (Uçuk virüsü) etkendir. Virüsün uçuk oluşumuna neden olan Tip 1 ve genital enfeksiyona neden olan Tip 2 olmak üzere iki ayrı tipi vardır.
Cinsel organlarda su çiçeğine benzer su dolu kabarcıkların ortaya çıkması şeklindedir. Akut dönem çok ağrılı olabilir. Vulvada ağrı yanma hissi, idrar yapmada zorluk ve idrar yaparken yanma yakınmaları vardır.
Kasık bölgesindeki lenf bezleri irileşir. Akut dönem geçirildikten sonra lezyonlar dönem dönem tekrar çıkabilir.
Tekrarlayan enfeksiyonda yakınmalar daha hafiftir, ancak etrafa bulaştırıcılık yüksektir.
Tedavisinde uçuk tedavisinde de kullanılan antiviral ajanlar kullanılabilir.
Doğum anında genital herpesi olan kadınların bebekleri, yenidoğan döneminde ciddi enfeksiyonlara yakalanabilir. Bu nedenle genital herpesli kadınların sezaryenle doğum yapması önerilir.
GONORE (BEL SOĞUKLUĞU)
Kadın ve erkeğin her ikisinde de ciddi komplikasyonlara yola açabilen bakteriyel bir enfeksiyondur.
Penisten meni benzeri bir akıntı veya vajinadan bol kötü kokulu akıntı ve idrar yaparken yanma şikâyetlerine neden olur.
Hem erkekte hem de kadında belirtisiz seyredebilir. Akut dönemde tanı koymak kolaydır.
Şüpheli durumlarda akıntı kültüründe bakteriyi tanımlamak mümkündür. Tedavisi etkili antibiyotikle tam olarak yapılmalıdır.
Etkisiz ve eksik tedavi durumunda üreme sisteminde özellikle de tüplerde hasara neden olur ve bu hasar sonucu kısırlık problemi veya dış gebelik gibi durumların görülme riski artar.
AIDS (Edinilmiş İmmun yetmezlik sendromu)
Human Immundeficiency virus (HIV)"ın neden olduğu bir enfeksiyondur.
Korunmasız cinsel ilişki, kan transfüzyonu, enfekte kişinin kullandığı traş bıçağı, enjektör gibi materyallerin kullanılması ile bulaşır.
Ayrıca enfekte anneden doğan bebeklerde de bu hastalık mevcuttur. Virüsün temel hedefi bağışıklık sistemidir.
Bağışıklık sistemini zayıflatarak çeşitli enfeksiyonların ve belli kanser türlerinin ortaya çıkmasına neden olur.
Şüpheli ilişkiden yaklaşık 3-6 ay sonra kan testi pozitifleşir.
HEPATİT B
Cinsel temasla da bulaşabilen hepatit B virusu karaciğeri zedeleyen bir enfeksiyondur.
Çoğunlukla sinsi seyreder. Olguların bazılarında bulaştan sonra sarılık ortaya çıkar. Ancak genelde sinsi seyirlidir ve sarılık oluşmaz.
Uzun dönemde karaciğer harabiyetine bağlı siroz ve karaciğer kanseri ciddi komplikasyonlarındandır.
Hepatit B ile enfekte kişi bunu cinsel ilişki ile partnerine bulaştırabilir. Korunma aracı olarak Hepatit B aşısı etkilidir.
Aşılı olmayan kişilerin korunmasız ilişkiden sakınması ilişkide prezervatif kullanması önerilmektedir.
Hepatit B ile enfekte kadın doğum anında bunu bebeğine de bulaştırır.
Böyle durumlarda bebek doğduktan hemen sonra aşılama yapılarak bebek korunabilir.
Kadın Hastalıkları ,Gebelik , Kısırlık ve Tüp bebek ile ilgili sorularınızı aşağıdaki formu kullanarak sorabilirsiniz.
