Pap Smear testi
Smear testi (PAP smear) rahim ağzından sürüntü alma işlemidir. Smear testi rahim ağsı (serviks) kanserinin erken safhada saptanması için yapılan bir tarama yöntemidir.
PAP Testi
Pap-Smear testi rahim ağzı kanserine dönüşebilecek hücresel değişiklikleri saptamaya yarayan en pratik ve en iyi yöntemdir. Smear testi yapmaktaki amaç rahim ağzında kanser olmayan fakat farkedilmezse yıllar sonra kansere dönüşme riski olan bazı lezyonları erkenden farketmek ve gerekirse tedavi ederek kansere dönüşmesini engellemektir.
Jinekolojik muayene sırasında özel bir çubukla rahim ağzındaki hücrelerden sürüntü şeklinde bir örnek cam üzerine alınır. Alınan sürüntüdeki hücrelerin cama sürülmesinden sonra üzerine sprey sıkılarak sabitlenir ve incelenmesi için patolojiye gönderilir. Hasta smear alınırken hiçbirşey hissetmez. İşlem çok kısa yaklaşık 1-2 dakika sürer.
Amerikan kanser derneğinin (ACS) ve Amerikan Obstetrik ve Jinekoloji Koleji (ACOG) önerilerine göre tarama amacıyla ilk cinsel ilişkiden 3 yıl sonra veya en geç 21 yaşında smear alınmaya başlanmalı ve daha sonra yılda bir alınmalıdır.
- Üç yıl üst üste sonuç normal çıkmışsa riskli grupta olmayan kişiler için işlem 30 yaşından sonra daha seyrek 2-3 yılda bir yapılabilir.
- 60-70 yaşları arasında anormal bir smear sonucu olmamışsa ve en az 2 tane normal smear sonucu varsa 65 yaşında smear alımına son verilir.
Gebelerde smear ilk 3 ayda alınabilir fakat smear alınan çubuk rahim ağzından içeri sokulmadan sadece dış yüzeyinden smear alınır.
Kötü huylu olmayan bir nedenden dolayı (myom gibi) histerektomi ameliyatı (rahimin tamamiyle alınması) geçirmiş hastalara Smear testi yapmaya gerek yoktur. Ancak ameliyatta rahim tam olarak alınmamışsa rahim ağzı bırakılmışsa bu durumda Smear testi yine her yıl yapılmalıdır.
Smear alınmasından önceki
- 2 gün süresince cinsel ilişkide bulunulmamalı,
- vajinal ilaç,
- krem,
- sprey,
- pudra
- tampon kullanılmamalı,
- vajinal duş yapılmamalı.
Sonuçların Değerlendirilmesi
Smear testinin sonuçları birkaç değişik ekol şeklinde sınıflanmaktadır.
En sık "Papanicolaou Sınıflaması" kullanılır.
Son yıllarda bu sınıflamaya göre çok daha detaylı olan "Bethesda Sınıflaması" popülarite kazanmaktadır.
PAP sınıflaması şu şekildedir;
- Klas 1 Normal, atipik hücre yok
- Klas 2 Negatif. Selim bazı hücre değişiklikleri (örneğin enfeksiyon)
- Klas 3 Şüpheli. Kesin olarak kanser hücresi olmayan anormal hücreler
- Klas 4 Zayıf pozitif. Büyük olasılıkla habis hücreler
- Klas 5 Kuvvetli pozitif. Tartışmasız habis hücreler
Direkt mikroskopi incelemesinde vajinit yapan etkenlerin görülmesi enfeksiyon tanısına oldukça yardımcı olur. Ancak özellikle trikomonas enfeksiyonlarında hatalı olarak habis tanısı konabilir.
1991 yılında Bethesda sınıflaması yeniden modifiye edilmiştir.
Bethesda Sınıflaması
Yeterlilik
Yeterli, Sınırlı, Yetersiz
Tanımlama
Normal
Benign (iyi huylu)
Epitel hücre anomalisi
ASCUS (önemi bilinmeyen atipik hücreler)
LSIL (düşük dereceli lezyon)
HSIL (yüksek dereceli lezyon)
Glandular hücre anomalisi
AGUS (atipik glanduler hucreler)
Adenokarsinom (kanser)
Raporda, hazırlanan preparatın ve bu preparatta bulunan hücre sayısının sitolojik tanı için yeterli olup olmadığı mutlaka belirtilmelidir.
İdeal olan hamile kalmaya karar verildiğinde genel bir muayeneden geçmek ve bu aşamada smear testini yaptırmaktır ancak bunun mümkün olmadığı durumlarda ilk hamilelik kontrolünde doktorunuz size en son smear testinizi ne zaman yaptırdığınızı soracaktır. Eğer arada geçen süre uzunsa smear testinizi yapacaktır. Hamilelikte PAP smear yapılmasının hiçbir sakıncası yoktur.
Anormal Smear Sonuçları
ASCUS: Serviksi kaplayan yassı epitel hücrelerinde klinik önemi belirsiz değişiklikler saptanır ve büyük olasılıkla kanser öncülü değildir. ASCUS saptandığı takdirde Smear testi arka arkaya 3 kez negatif oluncaya kadar 4-6 ay arayla tekrarlanır ve bunlar normal çıkarsa daha sonra yılda bir smear alınarak devam edilir.
ASCUS saptandığında hastaya kolposkopi de yapılabilir, bu işlemle rahim ağzında anormal bir lezyon olup olmadığı bir çeşit büyüteçli kamera ile araştırılır ve varsa o bölgeden ufak parça (biyopsi) alınır. Kolposkopi yada smear takibi yapılmasına rahim ağzında HPV DNA testine bakarak da karar verilebilir.
Menopoz döneminde ASCUS saptanırsa östrojen tedavisi sonrası tekrar smear alınır ve tekrar ASCUS saptanırsa kolposkopi yapılır.
Low grade squamöz intraepitelyal lezyon (LSIL) (LGSIL): Serviksi kaplayan hücre tabakasında hafif derecede değişiklikler vardır. Bu durum saptandığında kolposkopi yapılır ve gerekirse biyopsi alınabilir. Kansere ilerleme riski düşüktür.
High grade squamöz intraepitelyal lezyon (HSIL) (HGSIL): Bu durum saptandığında kolposkopi ve konizasyon gibi yöntemlerle rahim ağzından parça alınarak patolojik inceleme yapılmalıdır. Kansere ilerleme riski diğer lezyonlara göre daha fazladır.
Atipik glanduler hücreler (AGC): Rahimin ya da serviksin iç tabakasından gelebilir. Kolposkopi ve ECC (rahim ağzının iç yüzeyinden kürtaj yapılması) yapılır ve bunların sonucuna göre tedavinin devamına karar verilir.
Pap smear testi hayat kurtarır! Doktorunuzun önerdiği sıklıkta, düzenli olarak testinizi olmayı ihmal etmeyin!
Kadın Hastalıkları ,Gebelik , Kısırlık ve Tüp bebek ile ilgili sorularınızı aşağıdaki formu kullanarak sorabilirsiniz.
