Endemetrioma (Çikolata Kisti)

Çikolata kistleri (endometriyoma) rahmin en iç tabakasının yani endometrium tabakasının yumurtalıklar üzerinde bulunması ve kistleşmesi sonucunda oluşur.

İçerisi genellikle kahverengi koyu bir sıvı ile doludur bu yüzden çikolata kisti adı verilmiştir. Genellikle etraf dokulara, tüplere, barsaklara yapışık olarak izlenirler. Kötü huylu bir kist değildir. Genellikle 4-5 santimetre boyutlarındadır ancak bazen daha küçük veya 10-15 cm kadar büyük de olabilmektedir.

Endometrioziste görülen benzer şikayetler, kasık ağrısı, ilişki sırasında ağrı, infertilite, adet zamanı aşırı sancı görülebilir. Yumurtalığın diğer kistleri gibi endometriomalar da nadiren patlayabilir. Bu durumda içerisindeki sıvı karına akacağı için şiddetli karın ağrısı, bulantı, kusma, ateş v.b şikayetler oluşturabilir.

Teşhis:
Teşhiste muayene ve ultraonografi önemli yer tutar. Ultrasonografi ile endometrioma kisti genellikle tipik görüntüsünden tanınabilir. Kanda bir tümör belirteci olan CA-125 yükselebilir. Kesin tanı ameliyatla çıkarılan kist dokusunun patolojik incelenmesi ile konur.

Tedavi:
Endometriomaların tedavisi ameliyat ile kistin çıkarılmasıdır. Ameliyat genellikle laparoskopik olmakla beraber bazen hastanın durumuna bağlı olarak açık yapılması daha uygun olabilir. Ameliyatta çoğu zaman yumurtalık alınmadan sadece kist çıkartılır ancak nadiren bu mümkün olmaz ve kist yumurtalıkla beraber alınabilir. İleri yaşta olan kadınlarda ve çocuk istemi olmayanlarda kistin yumurtalıkla beraber alınması tercih edilebilir.

Endometrioma kistleri ilaçlar ile genellikle tedavi olmazlar o yüzden ilaç tedavisi uygulanmaz. Ancak endometrioma kisti ameliyatla alındıktan sonra kistin tekrarlama riskini azaltmak için ilaç tedavisi (doğum kontrol hapları veya başka ilaçlar) uygulanmaktadır. 5 yıl içerisinde tekrar kist görülme riski %20’dir. Bu durumda hastanın daha önceden patoloji tanısı olduğu ve endometriozis hastası olduğu bilindiği için kist çok büyümedikçe ve hastada şikayetlere yol açmadığı sürece tekrar ameliyat gerektirmeden takip edilebilirler.